Ríkisstjórnin virðist fara að mínum tillögum með Íbúðalánasjóð!

Loks get ég verið ánægður með aðgerðir hingað til aðgerðarlausrar ríkisstjórnar. Ekki hvað síst vegna þess að ríkisstjórnin virðist fara að miklu leyti eftir tillögum sem ég setti fram hér á blogginu fyrir allmörgum vikum síðan!

Vonandi sýnir þetta að ríkisstjórninni er ekki alls varnaðar!

Fyrir áhugasama er unnt að lesa pistla mína um þessi mál, td.  Íbúðalánasjóður bjargvættur heimila og bankakerfis? og Íbúðalánasjóður til aðstoðar bönkum í sjálfskaparvíti og skuldsettum heimilum? 

Þá taldi ég nánast allar aðgerðirnar og fleiri til upp í pistli mínum í morgun Elsku Jóhanna! Reddaðu ríkisstjórninni og okkur hinum!!!

Breytingar á Íbúðalánasjóði

Athugasemdir

[Eggert Hjelm Herbertsson, 19.6.2008 kl. 17:48]

Það er gott að einhver hlustar á þig Hallur minn

[Hallur Magnússon, 19.6.2008 kl. 17:58]

Já, segðu - Eggert gamli vin!

[Guðbjörn Guðbjörnsson, 19.6.2008 kl. 18:22]

Já, þetta eru einhverjar aðgerðir og vonandi hjálpar þetta einhverju fólki. Því miður er ég þó efins um gagnsemi þessara aðgerða, þar sem viss leiðrétting á húsnæðisverði niður á við er því miður eitthvað, sem að mínu mati verður ekki umflúið. Hvort einhver fer að kaupa íbúð núna á "yfirverði", þegar augljóst er að fasteignaverð mun sennilega lækka eitthvað eða í besta falli standa í stað næstu árin, finnst mér mjög ósennilegt. Það er jafn trúlegt og að einhver "Meðaljón" gangi í bankann og biðji um vísitölutryggt lán til að kaupa hlutabréf í FL Group eða De Code.

Það sem ég vona er að ríkisstjórninni takist á einhvern hátt að snú þróuninni við varðandi gengishrunið undanfarna mánuði. Það er að mínu mati brýnasta verkefnið, en sennilega einnig það erfiðasta.

[Gústi (IP-tala skráð) 19.6.2008 kl. 18:22]

Heyr heyr meistari! Hef alltaf haldið því fram að ríkisstjórnin eigi að hlusta betur á þig.

Baráttukveðjur,
Gústi

[Sigurður (IP-tala skráð) 19.6.2008 kl. 18:44]

Sæll Hallur

Það er gott að loks skuli stjórnin taka á skarið og gera eitthvað.

En er þetta nóg Hallur,eða er ekki þörf á meiru? Sem dæmi þetta mun hafa áhrif verbólguna jafnvel, er ekki þörf að mæta því með eitthverju aðgerðum? Menn hafa oft verið að tala um að húsnæðisliðurinn í útreiknigum hennar sé ekki góður,þar að segja að það er miðað við húsnæðisverð enn ekki rekstrarkostnað á íbúðarhúsnæði. Væri ekki réttara að miða við rekstrarkostnað ferkar? Og er það gerlegt að breyta því?

bkv Siggi

[Sigurður Árnason, 19.6.2008 kl. 18:47]

Hallur Magnússon efnahagsráðgjafi ríkisstjórnarinnar.

Til hvers eru menn að hafa sérfræðinga í vinnu þegar menn geta fengið ráðgjöf frá þér á blogginu - ókeypis ?

bkv. SÁ.

[IP (IP-tala skráð) 19.6.2008 kl. 19:45]

Vona að Ríkið sé ekki að yfirtaka glötuð veð af bönkum
að öðru leiti er þetta gott en hefði mátt lækka stimpilgjaldið
um 50% og svo afnema það í áfönum.

[Marinó G. Njálsson, 19.6.2008 kl. 20:38]

Það er fagnaðarefni að menn ætla að rífa sig upp úr dvalanum.  Vonandi verður þetta til þess að hlutirnir fari að hreyfast og krónan að styrkjast.  En kálið er ekki sopið þó í ausuna sé komið og eitthvað af þessu er sagt fyrirhugað og að öðru er stefnt.

[Gunn (IP-tala skráð) 19.6.2008 kl. 22:58]

Sæll Hallur,

Ég er ekki eins bjartsýnn og þú hvað varðar þessa ákvörðun.  Það hefur verið mikill þrýstingur á ríkisstjórnina að gera eitthvað og fólk er almenn að mínu viti með mjög óraunhæfar væntingar hvað er hægt að gera í þessari stöðu.  Margir halda það að gera eitthvað er betra en að gera ekkert, en það er nú ekki alltaf rétt.  Ljóst er að fjárhagstaða ríkisins er slæm og verður mjög slæm vegna minnkaðra veltuskatta þegar á næsta ári og sérstaklega 2010.  Það er algjört lykilatriði er að ríkið geti náð jafnvægi á sínum útgjöldum sem verður mjög sársaukafullt.  Fyrri ríkistjórn gerði gríðarleg hagstjórnarleg mistök, það að slá ekki á þennslu fyrir 2-3 árum með óvinsælum aðgerðum (hækkuðum tollum, sköttum, auka bindiskyldu bankanna, draga úr lánum) þessu aðgerðarleysi erum við núna öll að súpa seiðið af og brotlendingin er staðreynd.  Næstu mistök eru kanski þau að hafa ekki þor að draga saman og reka ríkissjóð í jafnvægi og það þýðir fækkun, uppsagnir, sparnað og alls kyns óvinsælar aðgerðir.   Ef ríkið þarf að fara að taka erlend lán til að fjármagna halla mun það grafa undan krónunni, hækka verðbólgu og gera ástandið ennþá verra.

Þessar aðgerðir núna koma ekki til að hjálpa fyrirtækjum sem mörg standa veikt og gjaldþrot, uppsagnir og atvinnuleysi eru á næsta leiti.  Markmiðið með þessum aðgerðum er að reyna að blása glæður í kólnaðan húsnæðismarkað en hjálpar ekki þeim sem skulda og eiga í vandræðum með háa skuldabyrði.  Ef þetta grefur undan krónunni getur það gert stöðu þeirra ennþá verri.  Það má einnig draga þá ályktun að staða "íslensku" bankanna er kanski mikið verri en menn hafa viljað vera láta í ljós.  Það er í raun mjög sérstakt að menn fara þessa leið en ekki það að afnema stimpilgjöld og aðra óvissu sem hefur legið á borðinu. 
Þetta er hin sígilda lánaleið, men halda að það sé hægt að lána sig burt frá veruleikanum.  Sannleikurinn er sá að við þurfum að ná jafnvægi á innflutning/útflutning.  Allar lántökur núna eru geysilega dýrar og þurfa að skila arði og það verður eins og að pissa í skóinn til að halda á sér hita og getur gert ástandið ennþá verra. Stórfeld fjárfesting og framkvæmdir sem bæta stöðu útflutningsatveganna og auka útflutning eins og stóriðjuframkvæmdir eru lausnin.  En ekki sóa þessu í að blása lífi í fasteignamarkaðinn.  Við minnkum ekki viðskiftahallan með því.  Við höfum lifað á sparnaði annara þjóða með því að það hafa verið ótrúlega lágir vextir á alþjóðamörkuðum og núna er búið.  Þetta er hin blákalda staðreynd. Verðmætasköpun innanlands er grunnurinn undir verðgildi krónunnar og kaupmáttaraukning síðustu ára er fjármögnuð bein og óbeint á lántökum   Raungengi krónunnar liggur væntanlega í kringum 160 til 170 en við getum grafið undan krónunni þannig að það nálgast 190-200. Við getum ekki lánað okkur frá veruleikanum. 

[Hallur Magnússon, 19.6.2008 kl. 23:22]

Gunn.

Ég er sammála þér að "Stórfeld fjárfesting og framkvæmdir sem bæta stöðu útflutningsatveganna og auka útflutning eins og stóriðjuframkvæmdir eru lausnin". En það er einungis hluti lausnarinnar.

Vandamálið í dag er ekki síst að millistór og minni fyrirtæki fá ekki eðlilegt lánsfé til uppbyggingar, viðhalds og reksturs fyrirtækjanna. Með því að umbreyta fasteignalánum bankanna í lausafé sem unnt er að lána til þessra fyrirtækja á eðlilegum kjörum og eðlilegum viðskiptaforsendum - þá er stoðum rennt unndir verðmætasköpun til lengri tíma. Ef þau verða hins vegar svelt með fjármagn - þá fara þau á hausinn - kal fellir vaxtabroddana!  

Þá er ég að tala um vel rekin fyrirtæki!

Ef þau fara á hausinn þá hefst dómínóið. Fyrirtæki sem þjónusta þessi fyrirtæki - fá ekki greitt og fara á hausinn. Fjöldagjaldþrot verða - ekki vegna þess að fyrirtækin séu illa rekin - heldur vegna þess að ekki er eðlilegt lánsfé í umferð. Þess vegna er það rétt að kaupa fasteignalán bankanna - umbreyta þeim í lausafé sem unnt er að lána út til þessara fyrirtækja. 

Það sama á við fasteignamarkaðinn. Þensla er eitt  - en að setja allt í gjaldþrot hefur áhrif langt út fyrir byggingariðnaðinn. Þótt nú sé mögulega tímabundið offramboð á húsnæði - þá mun jafnvægi nást á ný. Ef ekki er unnt að fjármagna á eðlilegan hátt húsnæði sem hefur verið byggt - þar til það selst á eðlilegu verði - þá hrynur byggingariðnaðurinn og fjárfestingar í tækjum og mannafla þar tapast.

Vissulega gæti verið kauptækifæri í kjölfar verulegrar lækkunar á húsnæðisverði - EN MENN VERÐA AÐ HAFA EÐLILEGT LÁNsFÉ TIL AÐ GETA KEYPT HÚSNÆÐIÐ Á ÞVÍ LÆGRA VERÐI! Það hefur ekki verið unnt - meðal annars vegna lágs hámarksláns Íbúðalánasjóðs - en ekki síður vegna viðmiðs við brunabótamat.

Það er engum greiði gerðu með kolsteypu - mjúk lending er best - og þetta er eitt skref í átt til mjúkrar lendingar.

[Árni Gunnarsson, 20.6.2008 kl. 00:04]

Af hverju var ekki gengið lengra?

Ég hefði viljað sjá Íbúðarlánasjóð styrktan nægilega til þess að leysa bankana frá skuldunautum vegna nýrra húsnæðislána. Þá hefðu bankarnir væntanlega kríað einhverja aura úr þeim viðskiptum. Afnám stimpigjalda hefði þurft að fylgja og afnám uppgreiðslugjalda.

Hvers vegna þarf þjóðin að taka við bönkunum aftur þegar þeir eru búnir að koma sér inn á bleyjustigið eftir oflátungslegar og heimskulegar ákvarvarðanatökur? Þeir hafa haft óskorað veiðileyfi á þjóðina og nýtt sér fullkomlega.

Skipstjórarnir á þessum víkingaskipum fengu lengi vel drjúgan skerf af ránsfengnum vegna frábærrar forystu!

Hafa einhverjir stjórnmálamenn virkilega tekið heimkulegar ákvarðanir?

Hrun í byggingariðnaðnum? Er nauðsynlegt að viðhalda verðmæti fasteigna sem seldar hafa verið fjórðungi eða þriðjungi yfir byggingarkostnaði?

[Gunn (IP-tala skráð) 20.6.2008 kl. 06:25]

Sæll aftur,

Já það verða stórfeld gjaldþrot fyrirtækja í innflutnings og byggingargeirunum það er óumflýjanlegt.  Stórfellt offramboð á húsnæði og kjaraskerðing vegna gengisfellingar. Mjúk lending.... nei, því miður hallur held að það sé of seint núna. Tími mjúkrar lendingar er að ég held liðinn, því tækifæri misstu menn af og hefði seinast átt að gerast seinast í fyrra, á valárinu. Þessar aðgerðir núna eru sama upphitaði vellingurinn að halda það að það sé hægt að lána sig frá þessu en ástandið á ekkert eftir að verða betra. 

Sé hér að hér vilja menn að ríkið færi sig yfir í lánastarfsemi einfaldlega vegna þess að ríkið ennþá hefur meiri lánsgetu og möguleika að fá lánsfé en bankarnir. Þetta held ég að sé hið mesta óráð til lengri tíma.  Þetta verður geysilega dýrt fjármagn fyrir okkur og algjör sóun í að reyna að blása í  glæðurnar á húsnæðismarkaðnum fyrir það fjármagn.  Það verður því miður bara að láta hann falla þar er framboð og eftirspurn.  Höfuðáherslurnar eiga að vera gengi íslensku krónunnar  og minnka viðskiftahallann sem verður geysilega erfitt vegna hækkaðs olíuverðs.  Við getum ekki aukið veiðar og olíuverð setur einnig hömlur á það ekki bara fiskstofninn.  Tekur mörg ár að auka útfluttningsverðmæti og erfitt með þetta sveiflukenda gengi. Ekki er hægt að taka upp Evru.  Ef rétt er haldið á spöðunum er hægt að vonast eftir lendingu en hún verður ekki mjúk eins og staðan er.

Ef menn missa niður krónuna með að ausa út niðurgreitt fjármagn út í þjóðfélagið til að halda hlutunum gangandi er enginn lausn á þessum djúpstæða vanda.  Fólk margt þegar í stórfeldum erfiðleikum með að greiða af lánum og mikilvægast er að ná jafnvægi í efnahagsbúskapnum og það mun styrkja gengið eða hinda að það sekkur.  En það er náttúrulega þægilegast að halda áfram að lifa á krít. Bankarnir eru með rýrt lánstraust, fólk er til hópa stórskuldugt og eini aðilinn sem hefur ennþá lánstraust er ríkið og því ekki nota það upp.  Hins vegar þegar það er notað upp er ekkert skjól, þá er bara að borga..... eða flýja land.

[Hallur Magnússon, 20.6.2008 kl. 08:08]

Gunn

Sammála þér um að tími mjúkrar lendingar er liðinn - en lendingin verður ekki eins harkaleg og annars hefði orðið vegna þessara aðgerða.

Sé ekki hvernig þú færð út að þetta verði "geysilega dýrt fjármagn fyrir okkur". Væntanlega verða þetta hagkæmasta fjármagn sem unnt er að fá í stöðunni. Það er þó ekki niðurgreitt!   Ég geng þá reyndar út frá að Íbúðalánasjóður fjármagni þetta með sölu íbúðabréfa.

[Marinó G. Njálsson, 20.6.2008 kl. 10:22]

Ég var að velta fyrir mér hvort verið sé að búa til íslensk undirmálslán, þar sem Íbúðalánasjóður á að geta lána út á veð í húsnæðislánabréfum bankanna.  Hvað gerist ef greiðslufall verður á þessum lánum, falla þau þá á Íbúðalánasjóð eða verða bankarnir að koma með ný veð?  Annað sem vantar að svara er hvaða vaxtakjör munu bankarnir fá?  Og verði kjörin hagstæð (betri en ÍLS veitir til almennings), þurfa bankarnir þá að veita þeim kjörum áfram til viðskiptavina sinna?

[Gunn (IP-tala skráð) 20.6.2008 kl. 11:32]

Ég sé að við erum um margt sammála Hallur.  En ég vildi hafa séð markvissari aðgerðir þar sem lausafjárvandi fyrirtækja í útflutningsgeiranum og markviss uppbygging á fyrirtækjum í útflutningsiðnaði þ. á. m. í ferðabrannaiðnaði er það mikilvægasta, það er "útsæðið" okkar sem kemur til að bjarga okkur áfram.  Fyrirtæki í þjónustu og byggingariðnaði koma til með að hafa erfitt en þau hafa haft það of gott meðan"útsæðið" okkar fyrirtæki í útflutningi hefur verið látið drabbast niður vegna "ofurkrónu". Núna verður þetta að snúist við.  Mikilvægast er að tryggja atvinnu og forðast fjöldaatvinnuleysi og ná jafnvægi á þjóðarbúskapinn.

Að blás lífi í þessa íslensku "subprime" krísu er bara bull. Þessi bóla springur og verð fellur um 50-60%, þeir sem þurfa að selja tapa og sitja eftir með sárt ennið. þetta gerðis í Noregi fyrir 20 árum síðan og vextir þar fóru yfir 20%, þeir létu þessa bólu springa þar en einbeittu sér að atvinnulífinu og bönkunum.  Íslenska ríkið á ekki að auka lánsfé til eyðslu. Hagstjórnin segir hækka vexti og minnka lán í eyðslu, þar er húsnæði stór þáttur.  Að taka upp erlend lán til að endurlána fólki þetta og yfirtaka bankastarfsemi er alveg fáránlegt að mínu viti en skiljanlega vilja margir skuldugir íslendingar vilja þetta.  Fjármagn er háð framboði og eftirspurn.  Það er lítið framboð og stór eftirspurn bæði hér og erlendis.  Kanski við þurfum að fara til frænda okkar á norðurlöndum eina ferðina enn með skottið á milli fótanna til að sníkja pening eða fá þá til að skrifa undir víxil/ábirgðir fyrir okkur eins og fyrir nokkrum vikum.